SON günlerde, büyük kentler için konuşulan su tüketimindeki kısıtlama kararları, tehlikenin git gide yayılacağını gösteriyor. Kentlerde su kayıplarının yüzde 60’lara vardığını ve mayıs ayından sonra kuraklığın daha çok konuşulacağını belirten uzmanlar, barajların doluluğundan çok bir an evvel alınması gereken tedbirlere odaklanılması gerektiğini belirtiyor.
KISITLAMALAR ARTABİLİR
Şubat ayında yaşadığımız sarsıntı felaketinin akabinde, çok uzun bir mühlet sarsıntının şiddetini ve büyüklüğünü konuştuk. Bu hususa o kadar çok odaklandık ki uzmanlar son olarak bu bilgilerin sade bir vatandaş için bir manası olmadığını ve asıl odaklanılması gereken mevzunun bundan sonra atılacak adımlar olduğuna dikkat çekmeye başladı. Kuraklık meselesinde da ivedilikle tahlil için adım atılması gerektiğini söyleyen uzmanlar, yağışları ya da barajları takip etme kolaycılığından kaçınılması gerekliliğini tabir ediyor.
Dursun Yıldız, eski DSİ yöneticisi olarak, bugün Su Siyasetleri Derneği başkanlığını yürütüyor. Kuraklık ve sonuçlarını bilhassa mayıs ayından itibaren çok daha fazla konuşacağımızı belirten Yıldız, “Ankara, Çanakkale, Bursa dışında su tüketiminde öbür kentlere de kısıtlamalar gelebilir. Kış yağışlarını da alamayınca içme ve kullanma suyu sağlayan barajların depoları boş kaldı. Kuraklık artık susuzluk ve besin güvenliği riskine dönüştü. Bölgesel kuraklıkların tesiri su kaynaklarında azalma, ziraî üretimde düşüş olarak görünüyor. Türkiye üst üste gelen iki periyot yaygın kuraklıktan çok olumsuz etkilenir. Bunun sonucunda su ve besin arzı garantimiz tehlikeye girer. Ekonomimiz ve ekolojik istikrar olumsuz etkilenir” değerlendirmesini yaptı.
SELLER GÖZ BOYAMASIN
İklim Değişikliği Siyaset ve Araştırma Derneği ve Etraf Mühendisleri Odası Eski Lideri Baran Bozoğlu da “Seller gözümüzü boyamasın. Su kaynakları için karı baz alırız. Kar yağışının da azaldığını bilgilerden görebiliyoruz” dedi. Bozoğlu, tekliflerini ise şu formda sıraladı:
– Herkes artık barajlardaki ölçüleri konuşmaktan vazgeçip tahlil odaklı yaklaşmalı.
– Su en çok tarım bölümünde tüketiliyor. Susuz tarıma geçiş şartları ve suyu az tüketen eserlere odaklanılması gerekiyor.
– Kentlerde su kaynağından arıtılarak, kent şebekesine verilen suyun yüzde 50’ye yakını kayboluyor.
– Su kayıp ve kaçakları yüzde 5’e indirilebilir. Bunun Malta, İsrail, ABD ve Avrupa’nın birçok kentinde örnekleri var.
– Kademeli fiyat tarifesi ve endüstrinin kullandığı suyun fiyatlandırılmasının tekrar yapılması gerekiyor.
EVSEL KULLANIMDA VERİMLİLİK MÜMKÜN
Türkiye’nin su zengini olmadığını belirten Dursun Yıldız, “Su kaynakları nüfusa nazaran eşit dağılmıyor. Kuraklığın önüne geçebilmek için kamu, verimliliği artırmalı, özel dal atık suları yine kullanmalı, bireyler de su kullanım alışkanlıklarını değiştirmeli. Evsel kullanımda klozet hazneleri ve muslukları suyu daha verimli kullananlarla değiştirilmeli. Bu halde evsel su kullanım ölçüsünü yüzde 35 azaltmak mümkün” dedi.