Zorunlu Sarsıntı Sigortası Neden Yaptırılır?
Zorunlu sarsıntı sigortası, sarsıntı sebebiyle oluşan maddi hasarların dışında sarsıntı kaynaklı patlama, yangın, tsunami, toprak kayması üzere durumlarda oluşacak ziyanları da karşılar. Zarurî zelzele sigortası uygulaması ile yapılar, zelzeleye karşı garanti altına alınır ve ekonomik olarak da kıymetli bir yıkıma sebep olan sarsıntılarda maddi ziyanı karşılayabilmek ismine fon oluşturulur.
DASK Yaptırmazsam Ne Olur?
DASK sigortası zarurî olmasına karşın, yaptırılmaması durumunda cezai süreç uygulanmaz. DASK yaptırılmazsa elektrik, su ve doğal gaz abonelik süreçleri yaptırılamaz ayrıyeten alım-satım ve kiralama süreçleri için de zarurî sarsıntı sigortası yaptırılması gerekir.
Ev satışında DASK mecburidir. DASK olmadan mesken satışı yapmak mümkün değildir ve zarurî zelzele sigortası her yıl yenilenmelidir.
Deprem Sigortasının Gayeleri Nelerdir?
Zorunlu Zelzele Sigortası, zelzelenin direkt neden olduğu maddi ziyanlar ile sarsıntı sonucu meydana gelen yangın, patlama, tsunami yahut yer kaymasının size ve sevdiklerinize verebileceği maddi ziyanların karşılanabilmesi açısından hayli avantajlıdır. Ayrıyeten DASK, 587 sayılı Mecburî Sarsıntı sigortasına Ait Kanun Kararında Kararnamenin ikinci unsuru kararı yeterince zarurî tutulan ve konutunuzu sarsıntı riskine karşı teminat altına alan bir sigorta eseridir. DASK’ın temel hedefleri ise şu formdadır:
- Bütün konutları DASK çerçevesinde zelzeleye karşı garanti altına almak.
- Deprem sonrasında oluşan tüm mali hasarların tazmin yükünü paylaşmak.
- Devletin üzerinde bulunan sarsıntı kaynaklarındaki masrafları azaltmak.
- Devlete ileride rastgele bir sarsıntı sonrasında oluşan ziyanlar için fon oluşturmak.
- Ülkemizde daha inançlı bir yapılaşma için dayanak olmak.
- Toplum genelinde, garanti ve sigorta şuurunu oluşturmak.
- Bu maksatların hepsi hem devleti hem de bireyleri korumak emeli ile oluşturulmuştur.
DASK’ın Teminatları Nelerdir?
DASK, Mecburî Sarsıntı Sigortası ile sarsıntının ve zelzele sonucu meydana gelen yangın, tsunami ve yer kaymasının direkt neden olacağı maddi ziyanları, poliçenizde belirtilmiş limitler dahilinde nakit olarak karşılar. Binanız büsbütün ya da kısmi olarak ziyan görmüş olsa da teminat kapsamında sayılır. Aşağıda belirtilen bina kısımları, bir ortada ya da farklı başka teminat kapsamındadır:
- Temeller
- Ana duvarlar
- Bağımsız kısımları ayıran ortak duvarlar
- Bahçe duvarları
- İstinat duvarları
- Tavan ve tabanlar
- Merdivenler
- Asansörler
- Sahanlıklar
- Koridorlar
- Çatılar
- Bacalar
Yapının üsttekilerle emsal nitelikteki tamamlayıcı bölümleri
- Bunların yanı sıra DASK Sigortası ile;
- Depremin,
- Deprem sonucu yangının,
- Deprem sonucu infilakın,
- Deprem sonucu yer kaymasının,
- Sigortalı binalarda sarsıntının direkt neden olacağı maddi ziyanlar (temeller, ana duvarlar, bağımsız kısımları ayıran ortak duvarlar, tavan ve tabanlar, merdivenler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar ve bacalarda meydana gelenler de dahil olmak üzere),
DASK tarafından, sigorta bedeline kadar teminat altına alınmaktadır.
Zorunlu Sarsıntı Sigortasında Teminat Dışında Kalan Durumlar Nelerdir?
Zorunlu Zelzele Sigortası, Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) sarsıntı ve sarsıntı sonucu meydana gelebilecek sel, tsunami ve yer kayması üzere doğal afet, yangın ve patlama durumlarının direkt neden olduğu maddi ziyanı karşılamayı amaçladığı bir sigorta çeşididir.
Zorunlu sarsıntı sigortası yaptıran sigortalılar, yüksek risk bölgesinde yer alan ülkemizde yaşanacak rastgele bir sarsıntı felaketi sonrasında sarsıntı ve zelzelenin sonuçlarından doğabilecek ağır maddi ziyandan etkilenmez.
Zorunlu Sarsıntı Sigortası, kısmi ya da bütünüyle ziyan görmüş binanızın kısımlarını kapsar. Bunun yanı sıra kapsamadığı durumlar hakkında da bilgi sahibi olmak gerekir. Enkaz kaldırma masrafları, kâr kaybı, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgâh ve iş yeri masrafları, her türlü taşınır mal ve eşya, tüm vücudu ziyanlar ve vefat, manevi tazminat talepleri, zelzele ve zelzele sonucu oluşan yangın, tsunami yahut yer kaymasının dışında kalan hasarlar ve sarsıntıdan bağımsız olarak binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle uğradığı ziyanlar zelzele sigortası kapsamına girmez.
Zorunlu Sarsıntı Sigortası sistemi dışında kalan bina cinsleri ise bu sigortadan faydalanamaz. Bu binalar şu formdadır:
- Kamu hizmeti binası olarak kullanılan binalar
- Köy nüfusuna kayıtlı binalar
- Tamamı ticari emellerle kullanılan binalar
- Projesi olmayan ya da projeye muhalif olarak inşa edilen binalar ve yetkili kamu kurumu tarafından yıkılmasına karar verilmiş olan binalar zarurî zelzele sigortası kapsamına girmez.
- Köylerde yer alan binalar, binalarda belediye kontrolünün bulunmaması ve genel olarak yerleşim yapan şahısların gelir seviyelerinin düşük olması sebebiyle mecburî zelzele sigortası kapsamı dışında yer alır.
- Bu üzere konut ve yerlerde isteğe bağlı sigortalar yaptırılabilir.
DASK Yaptırılmazsa Ne Olur?
Ülkemiz jeolojik ve topografik özellikleri bakımından sıklıkla zelzele başta olmak üzere öteki doğal afetlerin yaşanabilmesi mümkün bir pozisyona sahiptir. Bu bilgi doğrultusunda son 60 yılda ülkemizde yaşanan doğal afetlere ve afetlerin verdiği hasara bakıldığında, hasarın yaklaşık %75’inin zelzele kaynaklı olduğu anlaşılmıştır. Zarurî Sarsıntı Sigortası yani DASK, ülkemizde rastgele bir mümkün zelzele halinde meydana gelen hasarların telafisi açısından bir ihtiyaç haline gelmiştir. DASK, bir mecburilik olmaktan çok kişinin maddi manada da garanti altında olmasıdır.
DASK’tan Muaf Olan Yapılar
Zorunlu sarsıntı sigortası, kentlerdeki yapılar için geçerlidir, köylerdeki yapılar için bu türlü bir mecburilik yoktur. Köy yerleşimlerindeki konutlar için isteğe bağlı olarak ihtiyari sarsıntı sigortası yaptırılabilir. Kentlerde de mecburî sarsıntı sigortasından muaf olan birtakım yapılar şunlardır:
- kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin yapılar
- tamamı ticari ve sınai hedefler için kullanılan yapılar
- inşaatı şimdi bitmemiş yapılar
- tapuya kayıtlı bulunmayan ve özel mülkiyete tâbi olmayan arazi ve emlakın üzerine inşa edilmiş yapılar
- mesken olarak kullanıma uygun olmayan yapılar
Zorunlu Sarsıntı Sigortası Prim Bedeli
Zorunlu sarsıntı sigortası poliçesi her yıl yenilenir ve prim bedeli de her yıl makul oranda artar. Sigorta prim bedeli; ikamet edilen bölgenin zelzele riski, yapı üslubu ve yapının metre karesi üzere değişkenlere nazaran farklılık gösterir. 25 Kasım 2022’de yürürlüğe giren mecburî zelzele sigortası minimum prim meblağı; risk kümesine nazaran 80-280 lira ortasında değişiyor.
Zorunlu Zelzele Sigortası Teminat Bedeli
Zorunlu sarsıntı sigortası, zelzele ve sarsıntı sonrasında meydana gelen yangın, infilak ve yer kayması sebebiyle oluşan ziyanları, belirlenen azami teminat bedeline kadar nakit olarak karşılar. Her yıl ünite metrekare maliyetlerindeki artış oranına nazaran artan mecburî zelzele sigortası azami teminat bedeli 2023’de 640 bin TL’dir. Azami meblağın üzerindeki ziyanları teminat altına almak için sigorta şirketlerinin sunduğu ek teminatlardan faydalanılabilir yahut konut sigortası yaptırılabilir.
Zorunlu Zelzele Sigortası Nasıl Yaptırılır?
.
DASK Ne Vakit Uygulanmaya Başlamıştır?
1999 yılında Marmara Bölgesi’nde meydana gelen zelzelelerin akabinde çıkarılan 587 sayılı Mecburî Zelzele Sigortası Hakkında Kanun Kararında Kararname ile 27 Eylül 2000 tarihinden itibaren Mecburî Sarsıntı Sigortası (ZDS) sistemi uygulanmaya başlanmıştır. Mecburî sarsıntı sigortası poliçelerini yönetmek üzere kurulan Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), halk ortasında zarurî zelzele sigortası olarak bilinir.