Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırmasının aralık sonuçlarını açıkladı.
Araştırmaya göre Son aylarda döviz kurunda görülen yükselme ve buna bağlı olarak maliyetlerdeki artış gerekçesiyle birçok temel mal ve hizmet fiyatları yükseldi. Ancak TL’den dövize yönelişi
engellemek için uygulanmaya başlanan ve “kur korumalı mevduat” olarak adlandırılan
tedbirlerle, döviz kuru önemli ölçüde geriletilmiş olmasına rağmen etiketler değişmedi.
Artan fiyatlar aynı kaldı. Aralık 2021 itibariyle gıda fiyatlarındaki artış yüzde 25,75 olarak
hesaplandı.
TÜRK-İŞ araştırmasının Aralık 2021 ayı sonucuna göre; dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 4.013,26 TL’ye,
gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 13.072,51 TL’ye, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 4.926,94 TL’ye yükseldi.
Raporda artan fiyatlarla ilgili şu değerlendirme yer aldı:
“Yabancı paralar karşısında TL’nin değer kaybetmesiyle başlayan süreç, faiz artışıyla dengelenmesi beklenen döviz kurunun -rekabetçi kur yaklaşımıyla- hızla yükselmesini beraberinde getirdi. Böylece ihracatın artması ve cari açığın azalması hedefiyle ekonomide denge ve istikrar sağlanması öngörüldü. Ancak şartların doğrulamadığı varsayım yerini “dövize endeksli kur” politikası uygulamasına bıraktı ve olumlu sonuçları görüldü. Hızla yükselen döviz kuru aynı hızla geriledi. Ancak dövizde yaşanan bu hızlı dalgalanma, maliyet artışına yol açtığı gerekçesiyle anında fiyatlara yansıtıldı ve başta gıda ürünleri olmak üzere etiketler gün içinde bir kaç kez değiştirildi. Ücretli çalışanların gelirleri fiyat artışına yetişmedi, mevcut gelirlerin satın alma gücü daha da geriledi. Her geçen gün yoksullaşma arttı.”
Rapora göre işçi ve ailesinin önemli ve çoğu zaman tek geliri olan asgari ücret bu süreçte aylık net
2.825,90 TL’den 4.253,40 TL’ye yükseldi. Bir önceki yılda geçerli olan asgari ücrete kıyasla
aylık net 1.427,50 TL ve yüzde 50,51 oranındaki artış, bu ay gerçekleşen fiyatların
gölgesinde kaldı.
Dört kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması (mutfak masrafı) geçen aya göre 822 TL
arttı. Sadece aylık toplam harcama tutarındaki artış ise 2.677 TL oldu.
Yıllık artış mutfak harcamasında 1.423 TL ve toplam harcama olarak 4.636 TL’yi buldu. Zorunlu ihtiyaçlar için geçen yıla göre yapılması gereken ek harcama tutarı kadar hane halkı gelirinde artış sağlanamadığı durumda aradaki fark daha fazla yoksullaşmadır.
TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Aralık 2021
itibariyle şu şekilde gelişti:
-Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre rekor bir artışla yüzde 25,75 oranında gerçekleşti.
-Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı ise yüzde 54,96 oldu.
-Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 23,72 olarak hesaplandı.