Ufak tefek bir bayan. 2021 baharında kendisiyle yan yana Brüksel’den Roma’ya uçtum.
Brüksel’deki Avrupa Parlamentosu temaslarından dönüyordu.
Üzerinde birçok vakit olduğu üzere sıradan, spor bir pantolon, çingene pembesi bir tunik, spor ayakkabılar vardı. Uzun sarı saçlarını omuzlarına bırakmış, en az makyaj yapmıştı.
Meloni’yi hiç tanımasanız, alalade bir yolcu sanabilirdiniz.
Bir bayan asistan ve beraberinde bir beyefendi bulunuyordu.
Meloni daha o vakit, Draghi hükümeti yerli yerindeyken; ana muhalefet başkanıydı ve de İtalya’da geleceğin muhtemel başbakanı olduğu biliniyordu. Buna rağmen uçuş uzunluğu kimse ona ayrıcalıklı bir yolcu üzere davranmadı. O da asla “Benim kim olduğumu biliyor musunuz?” havalarına girmedi.
Post-modern faşizm işte bu türlü kendisini sıradan, gündelik, çok “içimizden biri” havalarında sunabiliyor. En tehlikeli yanı da bu: “Aaa, hiç de tehdit edici durmuyor!” diye düşünebiliyorsunuz. Kendimi o seyahat boyunca birkaç sefer bu türlü düşünürken yakaladığımı biliyorum.
Meloni faşist mi? Bugünün faşizmini yüz yıl öncesinin faşizm ölçülerine vurmak mümkün mı? Meloni hakkında başlar olabildiğince karışık.
Seçim sonuçlarının açıklandığı tablolarda -misal- İtalyan siyasetçinin liderliğini yaptığı “sağ koalisyon”, koşullanmalar yahut “normalleştirme” uğraşlarıyla hâlâ “merkez sağ” olarak anılmaya devam ediyor.
Oysaki Meloni’nin koalisyonunda merkezde olan kimse yok.
Sarkaç geri döndü
Oyların yüzde 26’sını alarak 1. parti haline gelen Giorgia Meloni’nin “Fratelli d’Italia/İtalya’nın Kardeşleri” partisi ile ittifak yapan Salvini liderliğindeki “Lega”, Meloni kadar sağda.
Yolsuzluk skandallarıyla nam salan ve hükümetleri periyodunda Meloni’yi siyasete armağan eden eski Başbakan Berlusconi’nin “Forza Italia”sı da koalisyonun 3. ortağı.
Hiçbirinin merkez sağla ilgisi yok.
Mussolini hayranı Meloni siyaset sahnesine birinci sefer, Berlusconi hükümetlerinde “gençlik bakanı” olarak çıktı.
Berlusconi, 90’larda, o yıllara kadar koalisyonlardan uzak tutulan post-faşist kökenli “İtalyan Toplumsal Hareketi” partisini de keza liderliğinde birinci sefer iktidar iştirakine taşıdı.
Siyasetten dışlanan faşizm özlemcilerini ana akıma şahsen eliyle sokarak yasallaştırdı.
25 Eylül seçimleri karşımıza bu prestijle artık “merkez”in büsbütün yok olduğu bir tablo koyuyor.
ABD’nin tesirli niyet kuruluşu “Dış İlgiler Konseyi” uzmanı Charles Kupchan, seçimlerin bu en korku veren boyutuna dikkat çekiyor ve “Liberal demokrasinin en temel kıymetlerini sahiplenen ölçülü merkez buharlaşarak eridi” diyor ve ekliyor:
“Sarkaç geri döndü. Almanya’da SPD’nin ve Fransa’da Macron’un zaferleriyle çok sağ ve popülizmlerin frenlendiğini düşünmüştük. Yanıldık. Son İsveç örneğinde de gördüğümüz üzere bariz bir geri salınım var. Bunun en somut örneği kökleri açık biçimde neofaşizme dayanan bir partinin İtalya’da sağ koalisyon önderliğinde birinci parti olması.”
Sağ var, solun
kalesi boş
İtalya’da birebir bahse dikkat çeken “Domani” gazetesi muharrirlerinden Stefano Feltri de, 25 Eylül’den bu yana şimdiden daha pek çok şeyin değiştiğini yazıyor:
“(Seçimden bu yana) kimi şeyler çoktan değişti!” diyerek ilave ediyor:
“Başbakanlığa yürüyen sağ bundan bu türlü kendisi ile uğraş edebilecek kalibrede bir rakip olmadığını biliyor. Karşımızda yeni bir sağ var lakin yeni bir sol yok.”
Önümüzdeki periyoda “Sağa karşı sol tekrar kendisini nasıl yapılandırmalı?” tartışması damga basacak.
Yüzde 19’la tüm beklentilerin altında kalan, FdI’nin 7 puan gerisine düşen ve çabucak “yeni liderlik tartışmalarına” giren “Partito Democratico/Demokrat Parti(DP)” çok önemli bir hüsrana yol açtı.
Öyle ki DP’nin basiretsizlik nedeniyle zaferi Meloni’ye altın tepside armağan ettiğini söyleyenler var.
Bunlardan birisi de ünlü düşünür Massimo Cacciari.
“(Aylar, yıllar öncesinden) ilan edilmiş Meloni zaferi karşısında, ısrarla hem DP üzere seçim kampanyası boyunca faşizm tehdidine dikkat çekip de hem de solun öbür güçleriyle bir ortaya gelmemek nedir?” diyerek hiddetle soruyor Cacciari:
“Mussolini faşizmine vaktinde monarşisti de devrimci komünisti de bir ortak direniş cephesiyle gayret etti. Bugün bu yapılmadı. Sağ karşısında bir demokrasi cephesi kurulamadı. Sol, armudun sapı, üzümün çöpü diyerek ayrıştı. Ve bütün inanırlığını yitirdi.”
Sosyal demokratlar ortasında öfke tavan.
Son 15 yılda 9 önder değiştiren parti müstakbel 10. başkanla bakalım yok oluşa ilaç olacak mı?